Autor : Anna Jackowska
2022-12-23 11:48
Rak szyjki macicy jest czwartym najczęściej występującym rodzajem raka u kobiet, a ponad 95 proc. przypadków raka szyjki macicy jest spowodowanych przez HPV przenoszone drogą płciową. WHO zaktualizowała swoje zalecenia dotyczące szczepionki przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV).
Na szczególną uwagę zasługuje zapis, w którym stwierdzono, że schemat pojedynczej dawki może zapewnić skuteczność i trwałość ochrony porównywalną ze schematem dwudawkowym. Zalecenie dotyczące alternatywnego harmonogramu pojedynczej dawki zostało początkowo wydane przez niezależną ekspercką grupę doradczą WHO, SAGE, w kwietniu 2022 r.
Głównym celem nowych zaleceń WHO jest zapobieganie rakowi szyjki macicy, biorąc pod uwagę rolę profilaktycznych szczepień przeciwko HPV jako fundamentalnego filaru Globalnej Strategii WHO mającej na celu przyspieszenie eliminacji raka szyjki macicy jako problemu zdrowia publicznego. Szacuje się, że wdrożenie tej strategii może zapobiec 60 milionom przypadków raka szyjki macicy i 45 milionom zgonów w ciągu najbliższych 100 lat. Strategia uwzględnia również szersze spektrum nowotworów i innych chorób, którym można zapobiegać poprzez szczepienie przeciwko HPV i zawiera najnowsze informacje dotyczące szczepionek HPV, w tym pozwolenia na nowe szczepionki HPV oraz dowody na immunogenność i skuteczność szczepionek przy zmniejszonych schematach dawkowania.
Stanowisko powstało w odpowiedzi na głęboko niepokojący spadek liczby szczepień przeciwko HPV na całym świecie. W latach 2019-2021 zasięg pierwszej dawki szczepienia przeciwko HPV spadł o 25 proc. do 15 proc. Oznacza to, że w 2021 roku 3,5 miliona więcej dziewcząt nie zostało zaszczepionych przeciwko HPV niż w 2019 roku.
Oczekuje się, że optymalizacja harmonogramu HPV poprawi dostęp do szczepionki, oferując krajom możliwość zwiększenia liczby dziewcząt, które mogą zostać zaszczepione, i odciąży często skomplikowaną i kosztowną obserwację wymaganą do ukończenia serii szczepień. Bardzo ważne jest, aby kraje wzmocniły swoje programy szczepień przeciwko HPV, przyspieszyły ich wdrażanie i odwróciły tendencję spadkową szczepień.
WHO zaleca teraz:
Jedno- lub dwudawkowy schemat dla dziewcząt w wieku 9-14 lat
Schemat jedno- lub dwudawkowy dla dziewcząt i kobiet w wieku 15-20 lat
Dwie dawki w odstępie 6 miesięcy dla kobiet w wieku powyżej 21 lat
Stanowisko podkreśla znaczenie szczepień jako priorytetu dla osób z obniżoną odpornością lub żyjących z HIV. Osoby z obniżoną odpornością powinny otrzymać co najmniej dwie dawki, a jeśli to możliwe, trzy dawki. Podstawową grupą docelową szczepień są dziewczęta w wieku 9-14 lat, przed rozpoczęciem aktywności seksualnej. Szczepienie chłopców i starszych kobiet, jest zalecane, jeśli jest to wykonalne i niedrogie.
Rak szyjki macicy jest czwartym najczęściej występującym rodzajem raka u kobiet, a ponad 95 proc. przypadków raka szyjki macicy jest spowodowanych przez HPV przenoszone drogą płciową. Zapobieganie rozwojowi raka szyjki macicy poprzez zwiększanie dostępu do skutecznych szczepionek jest bardzo ważnym krokiem w łagodzeniu niepotrzebnych chorób i zgonów.
Przypominamy także:
Diagności odgrywają kluczową rolę w wykrywaniu HPV. Jakie to badania?
Szczepienia przeciwko HPV – od kiedy będą w kalendarzu szczepień?