Autor : Agata Szczepańska
2023-09-20 12:01
Recepty na bezpłatne leki dla dzieci i seniorów mogą wystawiać jedynie lekarze posiadający umowę z NFZ. Rzecznik praw obywatelskich otrzymuje sygnały o problemach z ich przepisywaniem przez specjalistów przyjmujących prywatnie. Dlatego prosi resort zdrowia o wyjaśnienia, czy nie doszło tu do nieuzasadnionego różnicowania lekarzy i pacjentów.
Od 1 września rozszerzono grono osób, które mają prawo do bezpłatnych leków. Tym przywilejem cieszą się obecnie dzieci i młodzież oraz seniorzy od 65 lat (wcześniej dotyczyło to seniorów w wieku 75 plus oraz kobiet w ciąży). Nie chodzi o wszystkie leki, ale te zamieszczone na specjalnej liście.
W związku z nowymi uprawnieniami, mnożą się pytania i wątpliwości. RPO wystosował do MZ kolejne już wystąpienie w tej sprawie.
- Do RPO dotarła informacja o problemach lekarzy specjalistów z wystawianiem recept na darmowe leki dla osób powyżej 65. oraz do 18. roku życia. Jak wynika z tych doniesień, do wystawiania recept ze stuprocentową refundacją dla dzieci i seniorów nie są już uprawnieni lekarze przyjmujący prywatnie – wskazuje Biuro RPO.
W piśmie do Łukasza Szmulskiego, dyrektora Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji w Ministerstwie Zdrowia, Piotr Mierzejewski, dyrektor Zespołu Prawa Administracyjnego i Gospodarczego BRPO, podkreśla, że z otrzymanych przez rzecznika informacji wynika, iż do końca sierpnia br. bezpłatne leki dla seniorów mógł wypisywać każdy specjalista. – W związku z wprowadzoną zmianą podnoszą się głosy, że doszło do nieuzasadnionego różnicowania lekarzy i pacjentów – dodaje.
Jak jednak sam nadmienia w piśmie, zgodnie z art. 43a ust. 1a ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, bezpłatne leki dla wskazanych osób wystawia m.in. lekarz w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.
Receptę na bezpłatne leki wystawić może:
lekarz podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), który ma umowę z NFZ;
lekarz ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (AOS) lub lekarz po zakończonym leczeniu szpitalnym – po spełnieniu dodatkowych warunków;
pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej uprawniona do wystawiania recept, która ma umowę z NFZ;
lekarz dowolnej specjalności (który ma prawo wykonywania zawodu, ale zaprzestał jego wykonywania) – dla siebie albo dla małżonka, osoby pozostającej we wspólnym pożyciu oraz krewnych lub powinowatych w linii prostej, a w linii bocznej – do stopnia pokrewieństwa między dziećmi rodzeństwa.
W przepisach, zarówno w przypadku lekarzy i pielęgniarek POZ, jak i pracujących w AOS, jest mowa o udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z zakresu POZ lub AOS.
To nie pierwsze wystąpienie RPO w sprawie bezpłatnych leków. Wcześniej pytał resort zdrowia o to, czy o tym, że lek jest bezpłatny, decyduje data wystawienia recepty, czy jej zrealizowania. Bowiem pacjenci, którym przed 1 września wystawiono recepty na leki, które teraz należą się im bezpłatnie, odsyłani są z aptek do przychodni po nowe recepty. O związanym z tym szturmie na przychodnie POZ informowało m.in. Porozumienie Pracodawców Ochrony Zdrowia. Na wniosek lekarzy RPO wystąpił do MZ z prośbą o wyjaśnienia. Nie opublikował jak dotąd odpowiedzi ministerstwa.
Przypominamy: Lista bezpłatnych leków w aplikacji mojeIKP
Swoje stanowisko w tej sprawie przedstawił natomiast Narodowy Fundusz Zdrowia. Poinformował, że w przypadku, gdy inna recepta, wystawiona przed 1 września br., nie została jeszcze w całości zrealizowana, a pacjent zyskał od tego dnia prawo do bezpłatnych leków, jest możliwość wystawiania recept refundowanych z symbolem:
S – osobom powyżej 65 roku życia
DZ – dzieciom i młodzieży do ukończenia 18 roku życia.
Jednocześnie Fundusz zwrócił uwagę, że lekarze i pielęgniarki powinni odnotować w dokumentacji medycznej fakt wystawienia takiej recepty.
Polecamy także:
Receptomaty na celowniku UOKiK-u i Rzecznika Praw Pacjenta
Zastępczyni redaktor naczelnej; specjalizuje się w tematach związanych z prawem medycznym i procesem legislacyjnym, szczególnie zainteresowana psychiatrią. Wcześniej dziennikarka i redaktorka w Dzienniku Gazecie Prawnej oraz Polskiej Agencji Prasowej. Kontakt: agata.szczepanska@cowzdrowiu.pl