Autor : Radosław Chrzanowski
2021-12-30 11:10
W systemach opieki zdrowotnej i społecznej krajów OECD zatrudnionych jest najwięcej pracowników w historii - dowiadujemy się najnowszego raportu Health at a Glance. Większość prognoz w krajach OECD przewiduje dalszy znaczny wzrost zatrudnienia w tym sektorze w najbliższych latach - zarówno dotyczący personelu niemedycznego, jak i tego wysoko wykwalifikowanego, związanego z nowymi technologiami, cyfryzacją i sztuczną inteligencją.
„Działalność zdrowotna i społeczna” jest jedną z działalności gospodarczych zdefiniowanych w klasyfikacji gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Działalność ta, będąca elementem sektora usług, jest definiowana jako połączenie usług związanych ze zdrowiem człowieka, opieką stacjonarną (w tym opieką długoterminową) i opieką społeczną (ale powiązaną ze zdrowiem).
Zatrudnienie w branży zdrowotnej na tle całkowitego zatrudnienia
W 2019 r. spośród wszystkich osób pracujących w krajach OECD, aż 10 proc. było zatrudnionych w opiece zdrowotnej i społecznej. W 2000 r. wskaźnik ten wynosił 9 proc. (wykres 8.1).
W krajach skandynawskich i Holandii wskaźnik ten wynosi aż 15 proc. Od 2000 do 2019 r. odsetek pracowników opieki zdrowotnej i społecznej na tle wszystkich zatrudnionych wzrósł we wszystkich krajach z wyjątkiem:
Szwecji (spadek z 16,7 proc. do 15,7 proc. - przy czym nadal jest to jeden z najwyższych odsetków),
Słowacji (spadek z 6,9 proc. do 5,7 proc),
Polski (spadek z 6,1 proc. do 6,0 proc.).
Szczególnie szybko zaś wskaźnik ten wzrósł w ciągu ostatnich dwóch dekad w Japonii (o ponad 5 p.p.) oraz w Irlandii i Luksemburgu (o ok. 4 p.p.).
Liczba miejsc pracy
Od 2000 r. liczba miejsc pracy w sektorze opieki zdrowotnej i społecznej wzrasta szybciej niż w innych sektorach gospodarki. Średnio w krajach OECD zatrudnienie w tym sektorze wzrosło o 49 proc. w latach 2000-2019, wyprzedzając nawet wzrost w sektorze usług, podczas gdy zatrudnienie w rolnictwie i przemyśle nadal spadało w tym okresie (wykres 8.2).
Coraz więcej ofert pracy
Sektor opieki zdrowotnej i społecznej jest także bardziej odporny światowe kryzysy. Kiedy całkowite zatrudnienie zanotowało spadek podczas światowego kryzysu gospodarczego w latach 2008-2009, w wielu krajach OECD zatrudnienie w tym sektorze nadal rosło.
Z kolei podczas pandemii COVID‑19, wśród internetowych ofert pracy wzrosła liczba tych dotyczących ochrony zdrowia. Liczba internetowych ofert pracy dla opiekunów osób starszych i niepełnosprawnych wzrosła o 35 proc. w Australii; o 35 proc. dla licencjonowanych pielęgniarek w Kanadzie; aż o 91 proc. dla pracowników opieki zdrowotnej w Stanach Zjednoczonych i o 25 proc. w Wielkiej Brytanii.
Pielęgniarki i personel niemedyczny
Pielęgniarki i pielęgniarze stanowią najliczniejszą grupę pracowników opieki zdrowotnej i społecznej w wielu krajach OECD, stanowiąc około 20-25 proc. wszystkich pracowników. Personel niemedyczny (w tym np. asystenci opieki zdrowotnej w szpitalach czy pracownicy opieki domowej) również odnotowuje stosunkowo duży udział, niekiedy przekraczający nawet liczbę pielęgniarek.
System należy do kobiet
W większości krajów OECD ponad 75 proc. pracowników opieki zdrowotnej i społecznej stanowią kobiety. Większość z nich pracuje w zawodach wymagających niższych kwalifikacji i gorzej opłacanych, ale już prawie połowa wszystkich lekarzy średnio w krajach OECD w 2019 to kobiety.
Czytaj także:
Efekty polskiej strategii walki z pandemią na tle krajów OECD
Polacy krytycznie o dostępie do opieki zdrowotnej wysokiej jakości