Autor : Lidia Raś
2023-05-19 13:00
Świadczenie wspierające od przyszłego roku ma trafiać do osób z niepełnosprawnościami, „mającymi potrzebę wsparcia”. Projekt w kwietniu skierowano do komisji sejmowej. Na jakim etapie są prace nad nim?
Nowe świadczenie, które planuje wprowadzić rząd, ma być przeznaczone bezpośrednio dla osób z niepełnosprawnością.
Po pierwszym czytaniu w Sejmie, 14 kwietnia, projekt Ustawy o świadczeniu wspierającym trafił do dalszych prac Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Pozytywnie zaopiniowały go już: Sąd Najwyższy, ZUS oraz Rada Nadzorcza ZUS.
Ponadto Krajowa Rada Komornicza nie zgłosiła co prawda zastrzeżeń, ale zwróciła uwagę na kilka kwestii formalnych. Przede wszystkim na potrzebę umieszczenia w tytule ustawy informacji o jej treści, ponieważ ustawa o świadczeniu wspierającym „wpłynie też na zmiany w innych obowiązujących aktach prawnych, w tym o randze kodeksu”. KRK zwraca uwagę, że choć w art. 1. projektowanej ustawy napisano o świadczeniu kierowanym do osób niepełnosprawnych, mających potrzebę wsparcia, to w samym projekcie nie ma definicji pojęcia tych osób. Znajduje się ona natomiast w projektowanych przepisach zmieniających ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Z kolei Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych proponuje, by w rozporządzeniu ministra rodziny i polityki społecznej w sprawie ustalania poziomu potrzeby wsparcia, do listy specjalistów, którzy będą je określać, dodać pielęgniarki i położne. „W toku kształcenia zawodowego nabywają one wiedzę i umiejętności przygotowujące do realizacji zadań orzekania o stopniu niepełnosprawności ustalających poziom potrzeby wsparcia” - uzasadnia. W całości jednak także opiniuje projekt pozytywnie.
Określa warunki nabywania prawa do świadczenia kierowanego do osób niepełnosprawnych, mających potrzebę wsparcia oraz zasady przyznawania i wypłacania tego świadczenia.
Świadczenie będzie przysługiwać bez względu na osiągany przez osobę z niepełnosprawnościami dochód. Ponadto będzie nieopodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a za osobę pobierającą świadczenie będą opłacane składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Świadczenia wspierającego nie otrzyma osoba niepełnosprawna, jeżeli została umieszczona m.in. w zakładzie karnym, schronisku dla nieletnich, domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym itp.
Świadczenie pielęgnacyjne 2023: Dla kogo, ile wynosi, jak uzyskać
Świadczenie wspierające będzie przysługiwało osobie, która po złożeniu wniosku, otrzyma odpowiednią decyzję, wydaną przez wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności.
Kwota otrzymywanego świadczenia wspierającego będzie powiązana z wysokością renty socjalnej, której aktualna wysokość w roku 2023 po waloryzacji wynosi 1588,44 zł miesięcznie brutto.
Świadczenie wspierające przysługiwać będzie w wysokości:
dwukrotności renty socjalnej - jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na najwyższym poziomie, czyli 3 punktów – w przypadku dzieci poniżej 3. roku życia oraz od 90 do 100 punktów – w przypadku dzieci i osób powyżej 3. roku życia;
renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie 2 punktów w przypadku dzieci poniżej 3. roku życia oraz od 80 do 89 punktów – w przypadku dzieci i osób powyżej 3. roku życia;
50 proc. renty socjalnej – jeżeli w decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia potrzebę tę określono na poziomie 1 punktu w skali potrzeby wsparcia – w przypadku dzieci poniżej 3. roku życia oraz od 70 do 79 punktów w skali potrzeby wsparcia – w przypadku dzieci i osób powyżej 3. roku życia.
Świadczenie wspierające będzie co roku waloryzowane.
Projekt zawiera długo oczekiwaną zmianę w ustawie o świadczeniach rodzinnych i wprowadza zmiany w przepisach regulujących zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego. W konsekwencji zmian osoby zainteresowane będą mieć do wyboru dwie opcje:
Jeśli osoba z niepełnosprawnością wybierze świadczenie wspierające, to jej opiekun, który dotychczas pobierał świadczenie pielęgnacyjne, będzie musiał z niego zrezygnować, ale będzie miał zagwarantowane ubezpieczenie społeczne. Będzie także mógł skorzystać z narzędzi pomocowych za pośrednictwem urzędu pracy, które pozwolą mu wejść na rynek pracy albo uzyskać zasiłek dla bezrobotnych.
Jeżeli osoba niepełnosprawna podejmie decyzję, że zostaje przy obecnym systemie, czyli nie będzie pobierać świadczenia wspierającego, a jej opiekun pobiera świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy czy zasiłek dla opiekuna, będzie on mógł dorabiać do wysokości sześciokrotności minimalnego wynagrodzenia w danym roku. W roku 2023 r. wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę wynosi 3 490 zł, natomiast od 1 lipca 2023 r. wzrośnie do kwoty 3 600 zł. Jeśli opiekun przekroczy ten poziom, nie będzie mieć prawa do pobieranego świadczenia opiekuńczego.
W pierwszym roku obowiązywania ustawy, czyli w roku 2024 – świadczenie wspierające ma być będzie dostępne dla osób niepełnosprawnych z najwyższym ustalonym poziomem potrzeb wsparcia. Szacuje się, że będzie to ok. 50 tys. osób. W kolejnym roku obowiązywania ustawy świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami ze średnim poziomem potrzeb wsparcia i obejmie kolejne 150 tys. osób. Natomiast od 1 stycznia 2026 r. – świadczenie wspierające będzie dostępne także dla osób z niepełnosprawnościami z najniższym poziomem potrzeb wsparcia i obejmie ok. 300 tys. osób.
Czytaj też:
Świadczenie wspierające: wzór formularza i test oceny czynności
Wsparcie dla osób z niepełnosprawnościami – projekt rozporządzenia
Orzekanie o niepełnosprawności: trzeba i listy, i zmian systemowych
W CowZdrowiu do listopada 2023. Wcześniej od 2014 do marca 2023 r. w „Dzienniku Gazecie Prawnej”, gdzie kierowała serwisem gazetaprawna.pl. Ponadto zajmowała się tematyką społeczną, ekologiczną, prawną i kulturalną oraz nagrywała podcasty i wideo. Wcześniej związana m.in. z Polska Press i Mediami Regionalnymi.