Projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach trafił do konsultacji w sierpniu, a 17 października przyjął go Stały Komitet Rady Ministrów (SKRM). Najnowsza wersja datowana jest na 31 października i wiąże się z pracami Komisji Prawniczej.

Jak na obszerność regulacji, tempo prac nad ustawą jest naprawdę szybkie. Ma to związek m.in. obietnicami związanymi przez Polskę w związku z pieniędzmi z KPO.

Ustawa w nowej wersji ma objąć m.in. spółki kapitałowe (wcześniej tylko SPZOZ). Wprowadzone jest też kryterium geograficzne, obok liczby porodów, dla porodówek. Pozmieniano zapisy kwalifikujące do sieci.

Szerszą analizę przedstawimy w przyszłym tygodniu. Poniżej wybrane zapisy ustawy plus zmienione elementy.

Reforma i konsolidacja

Projekt ma wzmocnić system szpitalny. Przewiduje:

• reformę struktury oraz zasad kwalifikacji do PSZ;

• wdrożenie rozwiązań umożliwiających konsolidację podmiotów leczniczych oraz wzmocnienie nadzoru podmiotów tworzących nad tworzeniem i realizacją programów naprawczych.

Polecamy także: Legislacyjny przegląd tygodnia (21-27 października 2024)

Co czeka sieć szpitali?

MZ planuje:

• rezygnację z kwalifikowania do poszczególnych poziomów zabezpieczenia, czyli tzw. sieci szpitali, na rzecz kwalifikowania wszystkich placówek mających przynajmniej jeden tzw. profil kwalifikujący – tj. każdy profil w zakresie leczenia szpitalnego w trybie pełnej hospitalizacji, objęty dotychczasową umową z NFZ przez co najmniej 2 lata; w przypadku profili zabiegowych zostanie wprowadzone dodatkowe kryterium – progowy udział świadczeń, które zostały rozliczone jako świadczenia zabiegowe z NFZ w okresie 2 ostatnich pełnych lat kalendarzowych.
  W przypadku profilu położnictwo i ginekologia decydować będzie minimalna liczba odebranych porodów w tym samym okresie. Ostateczne określenie szczegółowych wartości dotyczących udziału świadczeń zabiegowych dla poszczególnych zakresów oraz progowej liczby porodów nastąpi w drodze rozporządzenia, po przeprowadzeniu dodatkowych analiz i konsultacji. (Dodatkowo w celu uniknięcia sytuacji, w której odległość do najbliższego oddziału położniczego przekroczyłaby określoną wartość, wprowadzono możliwość zastosowania uzupełniającego trybu kwalifikacji dla takich oddziałów, przy spełnieniu obniżonego progu dotyczącego liczby przyjętych porodów.);

• uproszczenie i złagodzenie zasad regulujących objęcie umową o udzielanie świadczeń w ramach PSZ wybranych dodatkowych rodzajów świadczeń;

• wprowadzenie możliwości zmiany w umowie o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w ramach PSZ – zastąpienia określonych profili kwalifikujących odpowiadającymi im profilami świadczeń realizowanymi w trybie hospitalizacji planowej albo leczenia jednego dnia, za zgodą Prezesa NFZ;

• umożliwienie placówkom z sieci szpitali realizującym określony profil świadczeń, który nie zostałby objęty kwalifikacją na nowych zasadach, kontynuację udzielania świadczeń w ramach takiego profilu w trybie hospitalizacji planowej albo leczenia jednego dnia, na okres obowiązywania kolejnego wykazu świadczeniodawców zakwalifikowanych do PSZ;

• umożliwienie zamiany udzielania świadczeń w ramach SOR na udzielanie świadczeń w ramach izby przyjęć, po uzyskaniu zgody szefa NFZ (ma on uwzględnić m.in. Wojewódzki Plan Działania Systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne);

• uelastycznienie i racjonalizację zasad udzielania świadczeń nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej w ramach PSZ.

Dzięki temu, zdaniem MZ, świadczenia mają być realizowane w miejscach mających kadry o większym doświadczeniu. Równocześnie nastąpić ma zmniejszenie liczby szpitali utrzymujących stałą gotowość do udzielania świadczeń w trybie ostrym.

Zmiany proponowane w zakresie zasad kwalifikacji do PSZ nie będą miały wpływu na funkcjonowanie w tym systemie szpitali aktualnie w nim działających, których okres kwalifikacji do PSZ upływa z dniem 30 czerwca 2027 r.

Przykładowe zmiany w projekcie ustawy w zakresie kwalifikacji placówek

Jeden szpital kilku samorządów

Projekt przewiduje możliwość tworzenia i prowadzenia samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, (a także podmiotów leczniczych działających w formie spółek kapitałowych i jednostek budżetowych) przez związki jednostek samorządu terytorialnego, jako podmioty tworzące. Dzięki temu rozwiązaniu jednostki samorządu będą mogły łączyć samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, przez co będą mogły powstać bardziej efektywne, większe podmioty lecznicze.

Programy naprawcze

Ponadto, projekt wprowadza szczegółowe regulacje dotyczące tworzenia i zatwierdzania programów naprawczych tworzonych przez samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, w których wystąpiła strata netto.

Jedną ze zmian w projekcie jest ustalenie progu straty, poniżej której przygotowanie planu naprawczego nie będzie potrzebne.

Proponowane przepisy zakładają, że sporządzenie programu, poprzedzają analizy efektywności funkcjonowania i zarządzania, ekonomiczne, jakościowe, operacyjne, działalności leczniczej oraz działalności poszczególnych komórek organizacyjnych.

Analizy obejmują bieżącą sytuację danego samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej. Ponadto program naprawczy będzie zawierał co najmniej:

1)     wyniki analizy efektywności funkcjonowania i zarządzania szpitalem, analizy ekonomiczne, analizy jakościowe, analizy operacyjne, analizę działalności leczniczej oraz działalności poszczególnych komórek organizacyjnych podmiotu;

2)     sprawozdanie finansowe,

3)     ocenę podmiotu w zakresie dostosowania jego działalności do regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych, a w przypadku, gdy działalność podmiotu jest niedostosowana do regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych – także planowane działania dostosowawcze;

4)     propozycje oraz zakres współpracy z innymi podmiotami leczniczymi, w tym w przedmiocie koncentracji zasobów ludzkich, infrastruktury oraz współpracy w zakresie realizacji świadczeń opieki zdrowotnej i konsolidacji funkcji medycznych, jeżeli jest przewidywana;

5)     planowane działania mające podnieść jakość świadczeń, poprawić efektywność zarządzania, polepszyć sytuację ekonomiczno-finansową;

Dodano cały rozdział dotyczący wsparcia placówek medycznych działających w formie spółek.

Analogiczne zasady dotyczące obowiązku sporządzenia programu naprawczego przewidziano również dla podmiotu leczniczego prowadzonego w formie spółki kapitałowej w której wartość nominalna udziałów albo akcji należących do Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, lub uczelni medycznej stanowi co najmniej 51 proc. kapitału zakładowego spółki, a w przypadku prostej spółki akcyjnej liczba akcji należących do Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, lub uczelni medycznej stanowi co najmniej 51 proc. ogólnej liczby akcji tej spółki, oraz gdy Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego, lub uczelnia medyczna dysponuje bezpośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo walnym zgromadzeniu, w tym również ze spółką kapitałową, w której ten podmiot tworzący wykonuje prawa z udziałów lub akcji.

Połączenie SPZOZ i spółki ma być łatwiejsze

Projekt po zmianie przewiduje możliwość przyłączenia podmiotu leczniczego działającego w formie samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej do istniejącej spółki kapitałowej wykonującej działalność leczniczą (z minimum 51 proc. udziałów w "publicznych" rękach, bez likwidacji SPZOZ.

Przyłączenie to ma następować przez przeniesienie całego majątku SPZOZ na spółkę kapitałową (określaną w projekcie ustawy jako „spółka przejmująca”) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca przyznaje podmiotowi tworzącemu, jeżeli przedmiotowe przyznanie nastąpi.

Inne zapisy

Ponadto projekt przewiduje:

1)   wśród elementów raportu taryfikacyjnego (AOMiT) ma być analiza wpływu taryfy świadczeń na strukturę realizacji świadczeń, ze szczególnym uwzględnieniem zwiększenia tych wykonywanych w trybie ambulatoryjnym. Ma to sprzyjać odwracaniu piramidy świadczeń o czym często mówi minister Izabela Leszczyna,

2)     dodanie AOTMiT nowego zadania – prowadzenia analiz sytuacji ekonomiczno-finansowej i jakości zarządzania podmiotów leczniczych oraz działań konsolidacyjnych i restrukturyzacyjnych podejmowanych przez te podmioty;  

3) uzupełnienie katalogu świadczeń ambulatoryjnych udzielanych bez skierowania o poradę optometrysty i psychologa, co ma skrócić kolejki do lekarzy (części pacjentów wystarczy pomoc innych medyków)

4)   zmiany w ocenie inwestycji

5)  wprowadzenie w ustawach o Krajowej Sieci Onkologicznej oraz o systemie informacji w ochronie zdrowia przepisów umożliwiających  wystawianie i obsługiwanie elektronicznej karty DILO.

Projekt dostępny jest tutaj

Przeczytaj też:

Rząd "naprawia" NHS i dosypie 25,7 mld funtów

Polacy częściej korzystają z przychodni NFZ

Lekarze oburzeni wypowiedzią minister Leszczyny o ich zarobkach