W całym 2023 r. 7,6 proc. mieszkańców Polski przebywało w szpitalu lub innym stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej. Z opieki zdrowotnej w tego typu placówkach skorzystało 6,2 proc. mężczyzn i 9,0 proc. kobiet. W porównaniu do poprzedniej edycji badania odnotowano spadek odsetka osób korzystających ze stacjonarnej opieki zdrowotnej – w 2020 r. wynosił on 8,3 proc. Częstość hospitalizacji oraz korzystania z porad lekarskich w podstawowej opiece zdrowotnej była ściśle związana ze stanem zdrowia respondentów i wzrastała wraz z wiekiem.

Stosunkowo częściej w stacjonarnych zakładach opieki zdrowotnej przebywały osoby starsze. Odmiennie niż dla ogółu badanej populacji to starsi mężczyźni byli częściej hospitalizowani niż kobiety. Odsetek osób przebywających w szpitalu lub innym zakładzie opieki stacjonarnej w grupie wieku 70 lat lub więcej w 2023 r. wyniósł 18,2 proc. wśród mężczyzn i 13,5 proc. wśród kobiet.

Dominującym źródłem finansowania pobytów w szpitalach i innych zakładach stacjonarnych w 2023 r. pozostawały środki Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) – 94,0 proc.  pobytów (w 2020 r. było to 97,9 proc. pobytów).

W 2023 r. ponad jedna czwarta pobytów (26,0 proc.) spowodowana była chorobą, 24,2 proc. było związanych z operacją lub pobytem pooperacyjnym, a 22,4 proc.  miało na celu obserwację lub diagnozowanie (w 2020 r. było to odpowiednio 30,7 proc., 20,3 proc. i 23,4 proc.).

Czas trwania pobytu w zakładach stacjonarnych opieki zdrowotnej w 2023 r. wynosił średnio nieco ponad 7 dni i był o ponad jeden dzień krótszy niż w 2020 r. Czas pobytu z powodu choroby wynosił ponad 7 dni, natomiast w związku z operacją i pobytami pooperacyjnymi ponad 5 dni.

Pobyt związany z obserwacją i diagnozowaniem trwał średnio niecałe 5 dni. W porównaniu do poprzedniej edycji badania nastąpił wzrost odsetka osób korzystających z porad w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej. W czwartym kwartale 2023 r. odsetek korzystających z porad lekarskich w POZ wynosił 29,1 proc., z porad lekarza specjalisty 16,7 proc., a z usług stomatologicznych 8,9 proc. (w analogicznym okresie poprzedniej edycji badania odpowiednio 24,9 proc. , 14,3 proc.  i 8,7 proc.).

Prawie wszystkie (97,5 proc.) osoby korzystające z porad lekarskich w podstawowej opiece zdrowotnej w 4 kwartale 2023 r. zrealizowały je w ramach NFZ (w 2020 r. – 96,2 proc.). W przypadku ambulatoryjnej specjalistycznej opieki lekarskiej również zaobserwowano wzrost odsetka korzystających z tych świadczeń w ramach NFZ i wyniósł on 67,8 proc. wobec 61,5 proc.  w 2020 r.

Największy udział usług opieki zdrowotnej realizowanych poza ubezpieczeniem odnotowano w przypadku usług stomatologicznych. W 4 kwartale 2023 r. w ramach NFZ z usług stomatologicznych skorzystało 25,9 proc.  korzystających z tych porad (w 2020 r. 23,0 proc.). Na finansowanie porad ambulatoryjnej opieki zdrowotnej ze środków innych niż w ramach NFZ wskazało 5,2 proc.  korzystających z podstawowej opieki zdrowotnej, 38,6 proc. korzystających ze specjalistycznej opieki lekarskiej i 74,7 proc.  korzystających z porad stomatologicznych.

W porównaniu do 2020 r. zwiększyły się odsetki osób, które miały wykonane badania diagnostyczne. W 2023 r. badania laboratoryjne wykonało 52,5 proc. ludności, a badania obrazowe i inne – 28,9 proc. (w 2020 r. odpowiednio 42,9 proc. i 25,7 proc.). Wzrósł także odsetek badań diagnostycznych finansowanych przez NFZ.

Wśród wszystkich wykonanych w 2023 r. badań laboratoryjnych 85,9 proc.  było finansowanych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, a w przypadku badań obrazowych i innych odsetek ten wyniósł 80,1 proc.  (w 2020 r. odpowiednio 76,4 proc.  i 75,5 proc.).

Zwiększył się udział gospodarstw domowych deklarujących korzystanie z usług medycznych (poza stomatologicznymi), które nie są finansowane ze środków NFZ – w 2023 r. było to 40,4 proc.  gospodarstw (w 2020 r. 38,1 proc.). Główną przyczyną był zbyt odległy termin wizyty w podmiotach mających kontrakty z NFZ – wskazało ją ponad 2/3 gospodarstw (70,7 proc.) korzystających z tego rodzaju usług (w 2020 r. była to znacznie rzadziej wskazywana przyczyna i dotyczyła niewiele ponad połowę gospodarstw – 51,7 proc.).

Przeczytaj też:

Na co chorują Polacy? Na co się leczą? Jak oceniają stan zdrowia?

Leczenie udarów. Nowe zarządzenie ws. świadczeń szpitalnych. 865 stron

Psycholog w szkole. Dr Magdalena Wegner–Jezierska komentuje