Autor : Jakub Wołosowski
2022-09-20 12:40
Systemy ochrony zdrowia na całym świecie stoją przed poważnymi wyzwaniami w postaci starzejącego się społeczeństwa, coraz częściej pojawiających się chorób przewlekłych czy zwiększającej się świadomości pacjentów w zakresie potrzeb zdrowotnych. Odpowiedzi na te wyzwania szuka się w nowym modelu „opieki zdrowotnej opartej na wartościach”, o którym rozmawiali uczestnicy panelu w trakcie Forum Ekonomicznego w Karpaczu.
Idea Value Based Healthcare, czyli opieki zdrowotnej opartej na wartościach została spopularyzowana przez autorów książki "Redefining Health Care" - Michaela Portera oraz Elizabeth Teisberg. W tym modelu świadczeniodawcy, czyli lekarze i szpitale, mają być wynagradzani za działania zmierzające do wyleczenia pacjenta, a nie za samo leczenie.
Podstawą, którą trzeba się kierować wprowadzając te założenia jest zindywidualizowane podeście do pacjenta i jego wymagań. Coś, co jeszcze kilka, kilkanaście lat temu było trudne do wyobrażenia z punktu widzenia zarządzających systemem i wielu jego uczestników, dziś jest łatwiejsze dzięki pojawiającym się nowym rozwiązaniom z zakresu e-zdrowia.
Jak zauważyła Magdalena Władysiuk, wiceprezes HTA Consulting, dokonał się szereg zmian zmierzających do integracji systemu opieki zdrowotnej. W jej ocenie dane zaczynają odgrywać coraz większą rolę w integracji opieki nad pacjentem na różnych poziomach. Rozpoczęto integrację systemu opieki zdrowotnej, duże zmiany już obserwujemy np. w onkologii. Zdaniem ekspertki zmiany te przekładają się zarówno na komfort pacjentów jak i warunki pracy lekarzy.
Były wiceminister zdrowia Janusz Cieszyński, odpowiedzialny za informatyzację sektora zdrowia, a obecnie minister w KPRM ds. cyfryzacji i pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa mówił: - Wydaliśmy na podwyżki miliardy złotych, gdyby chociaż jeden z nich przeznaczyć na innowacje, mogłyby się pojawić bardzo dobre rozwiązania.
Zastanawiając się nad przyszłymi zmianami stwierdził: - Postawmy sobie cel, że zrobimy 3 czy 5 takich dużych zmian, które będą transformacją tego, jak pacjent funkcjonuje w ochronie zdrowia. Na przykład, by koordynacja w onkologii czy w kardiologii rzeczywiście była dla każdego pacjenta, żebyśmy wyszyli z fazy pilotażu i poszli na dużą skalę działania.
W ocenie wiceministra zdrowia Macieja Miłkowskiego rozwiązaniem najkorzystniejszym dla pacjentów jest skupienie się na rzeczach niewielkich, ale takich, które istotnie zmieniają system ochrony zdrowia. Po kolei i systematycznie. Dodał, że duży potencjał rozwoju e-zdrowia daje możliwość wypracowania centralnych rozwiązań, jak było w przypadku e-recepty czy e-skierowania.
FOZ 2022: Apteki są gotowe na kolejne wyzwania
Nienke Feenstra, dyrektor generalna Takeda Pharma w Polsce, a jednocześnie prezes zarządu Infarmy reprezentującej 25 wiodących firm sektora farmaceutycznego, które prowadzą badania i produkują innowacyjne leki, odpowiadając na pytanie o rolę firm w systemie i partnerstwie publiczno-prywatnym, zauważyła, że jest pole do zmian i warto wyjść naprzeciw nadchodzącym problemom.
- Powinniśmy spojrzeć na naszą sytuację z perspektywą 10 lat do przodu. Mamy starzejącą się populację, coraz mniej lekarzy, więc warto się zastanowić, gdzie możemy dokonać zmian, by wyprzedzić problemy. Tutaj właśnie pojawia się potencjał e-zdrowia, np. w postaci łatwiejszego komunikowania się pomiędzy lekarzami i pacjentami - zauważyła.
Uczestnicy debaty byli zgodni, że dużym wyzwaniem i potencjalnym polem do współpracy pomiędzy administracją i biznesem jest analiza ogromnych ilości danych.
- Należy pamiętać, że aż 90 proc. światowych informacji powstało w ciągu ostatnich 2 lat. Potrzebujemy dużej liczby analityków, by móc je przeanalizować. Nikt nie może zrobić tego sam, do tego potrzebujemy partnerstwa publiczno-prywatnego – wskazała Nienke Feenstra. Efektem takiej współpracy byłoby lepsze wykorzystanie wiedzy o potrzebach pacjentów i dostępnych narzędzi medycznych. Jako przykład podała realizowany we współpracy z polskim startupem Saventic projekt wczesnej diagnostyki chorób rzadkich i pierwotnych niedoborów odporności.
Janusz Cieszyński przyznał, że we współpracy z biznesem dostrzega bardzo duży potencjał.
- Powinno się pomyśleć o jakimś programie, który zadba o bezpieczeństwo i o interes pacjentów, ale zadba także o interes naszego kraju. To jest gigantyczny potencjał na zarobienie wielkich pieniędzy, które w istotnej części zostałby w Polsce. Uważam też, że świat nauki jest odpowiednią furtką do tego, żeby w sposób etyczny i mądry wykorzystywać te dane z udziałem podmiotów prywatnych - zauważył.
O wdrożeniach, zakładających indywidualne podejście do pacjenta na przykładnie dziecięcych pacjentów z hemofilią, mówił prof. Paweł Łaguna (Katedra i Klinika Onkologii, Hematologii Dziecięcej, Transplantologii Klinicznej i Pediatrii WUM). W ich przypadku podstawą leczenia jest profilaktyka, realizowana w relacji chorego z lekarzem i skutkująca prawidłową jakością życia pacjenta w późniejszym, dorosłym życiu.
- Wiemy, że nie każde dziecko jest równe, jedno chce być szachistą, drugie piłkarzem. (…) I dlatego od pewnego czasu wykonujemy farmakokinetykę – u każdego z tych dzieci oznaczamy poziomy czynnika krzepnięcia – mówił prof. Łaguna. Dzięki odpowiedniej aplikacji młody pacjent otrzymuje wyniki pomiarów na telefon i wie na jakie natężenie aktywności może sobie pozwolić.
Oprócz tego aplikacja ta zbiera dane i prowadzi ich monitoring. Prof. Łaguna zwrócił uwagę na wygodę tego rozwiązania w czasie pandemii, gdy kontakt ze szpitalem był utrudniony, a mimo to miał pełne informacje na temat stanu swoich pacjentów. Widział, czy stosują odpowiednie leczenie, czy nie było krwawień pomimo stosowania profilaktyki itd.
Bartłomiej Chmielowiec Rzecznik Praw Pacjenta stwierdził, że "nie da się zbudować wartości w systemie ochrony zdrowia bez przestrzegania praw pacjenta". W tym temacie należy edukować zarówno pacjentów, jak i personel medyczny. - Tak naprawdę od przestrzegania praw pacjenta zaczyna się cały proces leczenia i kwestia, chociażby prawa do informacji, prawa do godności, prawa do udzielania świadczeń zdrowotnych z należytą starannością na każdym jego etapie – powiedział Chmielowiec.
Drugą kluczową kwestią z jego punktu widzenia jest rola organizacji pacjentów w systemie. Zauważył, że ostatnie trzy lata pokazują jej systematyczny wzrost "i bardzo dobrze, że tak się dzieje". Rzecznik zadeklarował swoje wsparcie w umacnianiu i wspomaganiu organizacji pacjenckich w systemie ochrony zdrowia.
17 Sympozjum Evidence-Based Health Care - zapowiedź
Forum Pielęgniarstwa i Położnictwa. Co planuje nowa inicjatywa?