Autor : Halina Pilonis
2022-05-09 14:09
Nie ma obecnie ważniejszego priorytetu niż wprowadzenie koordynacji w onkologii, która poprawi dostęp pacjentów do leczenia i opieki onkologicznej w całym kraju. A taki efekt może przynieść jedynie Krajowa Sieć Onkologiczna (KSO) - przetestowana, przygotowana do wdrożenia i przy tym rekomendowana przez UE koncepcja systemu onkologicznego – mówi prof. Adam Maciejczyk.
To także jedno z najważniejszych ustaleń Międzynarodowego Onkologicznego Okrągłego Stołu, który po raz pierwszy odbył się w listopadzie ub.r. i już 11 maja będzie kontynuował swoje obrady. Podczas dwudniowego spotkania lekarzy onkologów, w ramach międzynarodowego onkologicznego okrągłego stołu wypracowano zalecenia, których wdrożenie ma poprawić skuteczność leczenia nowotworów w Polsce.
Jak podkreśla uczestnik okrągłego stołu prof. Adam Maciejczyk, dyrektor Dolnośląskiego Centrum Onkologii we Wrocławiu, najważniejszy, wskazany przez jego uczestników cel to wdrożenie Krajowej Sieci Onkologicznej, której istotnym zadaniem jest zapewnienie powszechnego dostępu do kompleksowej opieki onkologicznej.
W tym celu konieczne będzie uruchamianie kolejnych unitów narządowych.
- Główną osią KSO jest unifikacja standardów diagnostyki i leczenia onkologicznego oraz wdrożenie systemu monitorującego jakość tych działań. Wdrożenie KSO powinno być komplementarne do uruchamiania kolejnych unitów narządowych i te działania powinny być realizowane równolegle i konsekwentnie - wskazuje. Dodaje, że unity onkologiczne raka piersi, jelita grubego, a w przyszłości również raka płuc oraz nowotworów ginekologicznych i urologicznych to jednostki, których zadaniem jest zapewnienie dostępu do kompleksowych świadczeń onkologicznych na najwyższym możliwym poziomie. Tam powinny być też testowane najnowsze standardy postępowania onkologicznego.
Poza wdrożeniem KSO i uruchamianiem nowych unitów, kolejnym wskazanym warunkiem dobrze działającego systemu są właściwie realizowane badania profilaktyczne i przesiewowe.
- Bez tych działań nie będziemy mogli efektywnie radzić sobie ze wzrastającą liczbą chorych onkologicznie – ostrzega prof. Maciejczyk.
Pozostałe priorytety wymienione na spotkaniu to także poprawa jakości diagnostyki, wdrażanie nowych rozwiązań informatycznych, tworzenie rejestrów danych onkologicznych. Te zadania są kluczowym elementem KSO i będą realizowane po jej wdrożeniu.
Prof. Maciejczyk podkreśla, że w procesie reformy systemu ważne jest skupienie wszystkich działań na konsekwentnym realizowaniu wypracowanych już w pilotażu schematów gotowych do wdrożenia. Takie działania dają największą szansę na poprawę dostępu do dobrej jakościowo opieki onkologicznej.
Zdaniem prof. Adama Maciejczyka, jednym z pierwszych zadań przy wdrażaniu KSO jest standaryzacja diagnostyki i leczenia onkologicznego ze szczególnym uwzględnieniem diagnostyki histopatologicznej.
- Niezwykle istotne jest, aby w całym kraju rozpocząć działania w kierunku ujednolicenia standardów oraz wprowadzania jednolitych szablonów opisów badań histopatologicznych - wskazuje. Dodaje, że doświadczenia z realizacji pilotażu KSO pokazują, że każdy standard opisu badania diagnostycznego czy też sekwencja stosowanej terapii wymaga jednoznacznego osadzenia w ramie czasowej procesu, a więc powiązania ze ścieżką diagnostyczno- terapeutyczną poszczególnego typu nowotworu.
- Taka praca u podstaw wykonana rzetelnie na początkowym etapie tworzenia sieci na pewno przyniesie bardziej wymierne efekty w postaci sprawnej organizacji gromadzenia danych. Tworzenie KSO, poza merytoryczną współpracą onkologów, wymaga również ścisłej współpracy z Ministerstwem Zdrowia, czego najlepszym przykładem jest ustalenie zasad zaangażowania w tworzenie sieci Centrum e-Zdrowia oraz Narodowego Funduszu Medycznego. Wszyscy czekamy na poprawioną wersję ustawy, która powinna być opublikowana wraz z propozycjami zapisów stosownych rozporządzeń – mówi.
Prof. Maciejczyk zaznacza, że wdrażanie standardu do opieki onkologicznej to podstawowy obowiązek każdego onkologa. Ważne są jednak dobre wzorce, najlepiej w postaci wytycznych, które są sukcesywnie aktualizowane. Na ich podstawie należy konsekwentnie opracowywać algorytmy postępowania, których niezbędnymi elementami są mierniki i wskaźniki procesów.
- W ramach pilotażu KSO, na podstawie aktualnych wytycznych stworzyliśmy uproszczone ścieżki diagnostyczno- terapeutyczne w pięciu typach nowotworów - raku piersi, płuca, jelita grubego, prostaty i jajnika. Udało nam się też opracować system do zbierania i analizowania danych klinicznych, które nie tylko pokazują wartości poszczególnych mierników, ale pozwalają dodatkowo monitorować inne problemy organizacyjne, np. frekwencję podopiecznych poszczególnych praktyk lekarza rodzinnego w badaniach profilaktycznych.
Tworzenie systemu monitorującego jakość i efektywność opieki onkologicznej nie jest prostym zadaniem, ale dzięki doświadczeniu z kilkuletniej pracy udało nam się opanować cały proces - mówi ekspert. Dodaje, że najlepszym dowodem na to, że jest to możliwe, jest skuteczne wdrożenie w Dolnośląskim Centrum Onkologii we Wrocławiu, trudnego procesu certyfikacji iPACC. To pierwsze w Polsce zrealizowane z sukcesem tak trudne wyzwanie organizacyjne.
Jedną z podstaw efektywnego działania Krajowej Sieci Onkologicznej ma być stale rozwijany proces standaryzacji i modyfikacji ścieżek pacjentów. Prof. Maciejczyk wskazuje, że najważniejszą wartością będzie możliwość stałego monitorowania dostępności i jakości świadczeń onkologicznych, co z kolei umożliwi bieżącą weryfikację działań i poprawę wyników. Zaznacza, że stworzenie systemu monitorowania jakości opieki onkologicznej związane jest z dodatkowymi kosztami.
- Jeśli jednak wszyscy stale domagają się nowych terapii, nowych technologii, nowych rodzajów świadczeń, to trzeba stworzyć możliwość realnego oszacowania tych potrzeb i co, w mojej ocenie szczególnie ważne, monitorowania zakresu wykorzystania i realnej efektywności ich działania - wskazuje.
- Ostatnio nas wszystkich zszokowała skuteczność pozyskiwania środków finansowych na walkę z pandemią wirusa COVID-19. Tymczasem za niewielką część tej kwoty można stworzyć bardzo skuteczny system monitorowania jakości onkologicznej w Polsce, wdrożyć go i po powiązaniu efektów klinicznych z finansowaniem zapewnić pacjentom dostęp do opieki onkologicznej, premiującej finansowo skuteczną terapię - dodaje.
Podkreśla, że wdrożenie KSO, zgodnej z założeniami przygotowanymi przez onkologów, nie tylko umożliwi stałe monitorowanie jakości i efektywności realizowanych świadczeń, ale zapewni również uzyskanie dodatkowych efektów - poprawę dostępu do innowacyjnych terapii i możliwość analizowania ich efektywności za pomocą raportów opartych o realne, stale zbierane dane kliniczne.
Aby KSO mogło w pełni optymalnie działać, niezwykle istotne jest również wdrażanie nowych rozwiązań informatycznych w opiece nad pacjentem onkologicznym. Ponieważ Philips to jeden z największych dostawców sprzętu medycznego na świecie, a także różnych rozwiązań - w tym IT - dla ochrony zdrowia, na bieżąco angażuje się w projekty związane m.in. z onkologią.
O znaczeniu nowych technologii medycznych w tym zakresie mówi Michał Kępowicz, Dyrektor ds. Relacji Strategicznych i Market Access w Philips Healthcare, uczestnik Międzynarodowego Onkologicznego Okrągłego Stołu, którego Partnerem jest firma Philips.
- Pacjenci onkologiczni często odwiedzają wiele oddziałów, a czasem nawet wiele szpitali, aby poddać się leczeniu. W rezultacie dane pacjentów są gromadzone w licznych systemach w różnych placówkach medycznych, a lekarze nie zawsze mają pod ręką pełny pakiet informacji potrzebnych do podejmowania ważnych decyzji klinicznych. Dlatego tak istotne jest wdrażanie połączonych, interoperacyjnych systemów informatycznych, które zapewnią optymalny poziom zarządzania leczeniem, a tym samym zwiększą poczucie bezpieczeństwa chorych na nowotwory. Implementacja takich systemów to szybki dostęp do kompleksowych danych, niezależnie od miejsca i czasu ich wprowadzenia oraz możliwość wymiany spostrzeżeń między specjalistami. To także dostęp do raportów dotyczących dotychczasowej ścieżki diagnostycznej oraz wdrażanego leczenia, a tym samym możliwość rzetelnej weryfikacji skuteczności podejmowanych działań i na tej podstawie dokonywanie korzystnych zmian w procesie dalszego prowadzenia pacjenta. Digitalizacja procesów diagnozy i terapii to jeden z filarów budowania bardziej spójnej i holistycznej opieki nad chorym onkologicznie. To również zwiększona efektywność systemu ochrony zdrowia, w którym dzięki dostępności do pełnej historii medycznej pacjenta unikamy niepotrzebnego dublowania badań i procedur - wyjaśnia ekspert Philips.
Polecamy także:
Istotne grupy uwag zgłoszonych do ustawy o modernizacji szpitalnictwa
Konferencja ministra Adama Niedzielskiego o cyfryzacji ochrony zdrowia
Płaca minimalna w ochronie zdrowia. Dziś wniosek do premiera
TYDZIEŃ W ZDROWIU: wydarzenia w ochronie zdrowia (9-15 maja 2022)