Autor : Agata Szczepańska
2023-11-17 15:15
Więcej czasu na dla karetek specjalistycznych bez lekarza, ośrodków bez pracowni do wykonywania badań i oddziałów anestezjologicznych niespełniających standardów – resort wydłuża dla nich okresy przejściowe. Dłuższy termin na zakończenie prac dostał także ministerialny zespół pracujący nad wytycznymi związanymi z przeprowadzaniem legalnej aborcji. Aborcji dotyczą też pierwsze poselskie projekty, które w nowej kadencji trafili do Sejmu. Zapraszamy na legislacyjne podsumowanie tygodnia.
Sejm X kadencji rozpoczął prace i pojawiły się już pierwsze poselskie projekty. Zgodnie z zapowiedziami dwa z nich złożone zostały przez Lewicę i realizują przedwyborcze deklaracje związane z prawem do legalnego przerywania ciąży.
Ministerstwo Zdrowia zajmuje się natomiast głównie wydłużaniem terminów. Daje więcej czasu na dostosowanie się do nowych przepisów, standardów, a także na rozliczenia z NFZ. Po bardzo ubogim w wydarzenia legislacyjne tygodniu, ten mijający przyniósł sporo nowych projektów.
Do Sejmu trafiły poselski projekt ustawy o bezpiecznym przerywaniu ciąży orz projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny. Oba dotyczą liberalizacji prawa aborcyjnego. Pierwszy - zagwarantowania prawa do przerywania ciąży do końca 12 tygodnia jej trwania, a w określonych przypadkach także po upływie 12 tygodnia; wprowadzenia dodatkowych regulacji w zakresie klauzuli sumienia; dekryminalizacji przerywania ciąży za zgodą ciężarnej oraz udzielania jej pomocy w przeprowadzeniu aborcji. Drugi - częściowej depenalizacji czynów związanych z terminacją ciąży: całkowitego wyłączenia przestępności przerywania ciąży do jej 12 tygodnia za zgodą kobiety oraz wyłączenia karalności przerywania ciąży za zgodą kobiety w sytuacji ciężkiego, nieodwracalnego upośledzenia lub nieuleczalnej choroby płodu. Oba zostały skierowane do zaopiniowania oraz konsultacji.
Do wykazu prac legislacyjnych rządu skierowano projekt uchwały Rady Ministrów zmieniającej uchwałę w sprawie ustanowienia programu wieloletniego pod nazwą „Wieloletni program medyczny – rozbudowa i modernizacja Szpitala Uniwersyteckiego Nr 2 im. dr Jana Biziela w Bydgoszczy”. Ma być przyjęty przez rząd jeszcze w tym roku.
Ministerstwo Zdrowia skierowało w tym tygodniu do konsultacji:
Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniający rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania ryczałtu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej. Zakłada on, że dodatki przyznane szpitalom, które w 2022 r. nie zrealizowały kontraktów, będą mogły być uwzględnione przy ustalaniu wysokości ryczałtu na 2024 r. Bez zmian w przepisach nie można by ich wliczyć, ponieważ nie są składowymi ryczałtu.
Projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie programu pilotażowego w zakresie kompleksowej opieki nad pacjentem z wczesnym zapaleniem stawów. Resort zdrowia poluzowuje wymogi dla placówek, chcących przystąpić do programu. Chodzi o warunek posiadania w swojej lokalizacji możliwości wykonywania badań: laboratoryjnych, rentgenowskich, ultrasonograficznych, rezonansu magnetycznego oraz tomografii komputerowej. W związku z obawą, że część placówek tego wymogu nie spełni, zdecydowano się go złagodzić i pozwolić na realizację pilotażu przy zapewnieniu badań w tzw. dostępie, czyli niekoniecznie w miejscu udzielania pozostałych świadczeń, a w podmiotach znajdujących w niedalekiej odległości. To kolejna w ostatnich tygodniach ekspresowa nowelizacja: zmieniany akt prawny dopiero co wszedł w życie (31 października br.).
Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie zmiany rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Wydłuża ono termin a rozliczenie z NFZ pieniędzy, które wypłacone szpitalom podczas pandemii w formie zaliczek - tzw. jedna dwunasta. Będą mogły zostać rozliczone w kolejnych okresach rozliczeniowych po 31 grudnia 2023 r. Ostateczny termin został ustalony na koniec przyszłego roku.
Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Ten projekt ma z kolei wydłużyć okres, w którym nie będą nakładane kary za to, że w karetce specjalistycznej nie ma lekarza. Z uwagi na problemy ze skompletowaniem specjalistycznych zespołów ratownictwa medycznego (ZRM S) Ministerstwo Zdrowia wprowadziło zasadę, że w okresie od 19 października do 31 grudnia 2023 r. nie nakłada się kar umownych na ZRM S, w których nie ma lekarza, pod warunkiem zapewnienia w składzie tego zespołu co najmniej trzech osób uprawnionych do wykonywania medycznych czynności ratunkowych, w tym ratownika medycznego lub pielęgniarki systemu. Teraz czas na znalezienie lekarzy chętnych do pracy w karetkach przesunięty ma zostać o kolejne pół roku.
Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii. Zgodnie z nim szpitale oraz przychodnie i inne placówki wykonujące zabiegi w znieczuleniu dostaną więcej czasu na dostosowanie się do standardów anestezjologicznych. Chodzi o wymagania dotyczące rozdzielności oddziałów anestezjologii i intensywnej terapii dla dorosłych i dzieci oraz kwalifikacji personelu medycznego. Jest to już kolejne wydłużenie terminu – przesuwany jest on tym razem z 31 grudnia 2023 r. na 31 grudnia 2024 r.
Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie programu pilotażowego w zakresie kompleksowej opieki specjalistycznej nad świadczeniobiorcami leczonymi z powodu otyłości KOS-BMI 30 PLUS. Wprowadzić ma on nowy pilotaż dotyczący leczenia pacjentów z otyłością. Przewiduje on wielodyscyplinarną opiekę w jednym ośrodku, który zapewnia sprawną koordynację na każdym etapie leczenia, obejmująca także monitorowanie efektów.
Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie wykazu zabiegów i czynności polegających na pobraniu od pacjenta materiału biologicznego do badań laboratoryjnych oraz osób uprawionych do ich wykonywania. Określa ono zabiegi i czynności, które wykonywać będą mogli lekarze pracujący w laboratoriach, diagności laboratoryjni oraz analitycy medyczni.
Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie określenia wymagań, jakim powinny odpowiadać zakłady i urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego. Zgodnie z nim uzdrowiska będą musiały być dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Określa on też inne wymogi, które mają obowiązywać w sanatoriach, ponieważ część obowiązujących regulacji się już zdezaktualizowała.
W tym tygodniu weszły w życie:
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 listopada 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podmiotów uprawnionych do zakupu produktów leczniczych w hurtowniach farmaceutycznych. Ma ono poszerzyć grupę osób i podmiotów uprawnionych do zakupu leków bezpośrednio w hurtowniach, czyli bez pośrednictwa aptek. Chodzi o część ratowników oraz sponsorów badań klinicznych. Rozporządzenie weszło w życie 16 listopada.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2023 r. w sprawie zmiany rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego. To kolejna regulacja wydłużająca termin, tym razem dotyczy wymogów dla centrów kompetencji raka piersi. Chodzi o umożliwienie działania bez zapewnienia „w lokalizacji” pracowni badań patomorfologicznych. Weszło w życie 14 listopada.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 października 2023 r. w sprawie sposobu ustalania wysokości świadczenia kompensacyjnego z tytułu szkody związanej z udziałem w badaniu klinicznym. Zgodnie z nim konkretna stawka w danym przypadku będzie ustalana przez Rzecznika Praw Pacjenta, który jest organem prowadzącym postępowania w sprawie o to świadczenie. W przypadku uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia rzecznik będzie zobowiązany do uwzględnienia charakteru następstw zdrowotnych wynikających z doznanego przez uczestnika badania klinicznego uszczerbku na zdrowiu, a także stopnia dolegliwości w aspektach związanych z uciążliwością leczenia i pogorszeniem jakości życia. Każda z tych kategorii odwołuje się do konkretnych okoliczności, którym przypisano określone wartości kwotowe. Będą one podlegały sumowaniu, przy założeniu, że łączna wysokość świadczenia kompensacyjnego odpowiadającego następstwom zdrowotnym nie może być wyższa niż 100 tys. zł, a uciążliwości leczenia i pogorszenia jakości życia – nie wyższa niż po 50 tys. zł. Rozporządzenie wejdzie w życie 14 listopada.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 października 2023 r. w sprawie nadania statusu obszaru ochrony uzdrowiskowej sołectwom: Czarna, Czarniecka Góra, Janów i Błotnica położonym na obszarze gminy Stąporków. Nowe uzdrowisko położne jest w woj. świętokrzyskim, będzie można tam leczyć m.in. choroby ortopedyczno-urazowe, reumatologiczne, choroby kardiologiczne i nadciśnienie, choroby układu nerwowego, choroby górnych i dolnych dróg oddechowych. To rozporządzenie będzie obowiązywać od 17 listopada.
W Dzienniku Ustaw opublikowano natomiast:
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 października 2023 r. w sprawie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2023–2030. Jest on jednym z dokumentów, których przyjęcie jest konieczne, by zreformowany model leczenia środowiskowego, testowany od ponad pięciu lat w pilotażu, mógł być wdrażany systemowo. Wejdzie w życie 30 listopada.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 listopada 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia rzadkich grup krwi, rodzajów osocza i surowic diagnostycznych, których uzyskanie wymaga przed pobraniem krwi lub jej składników wykonania zabiegu uodpornienia dawcy lub innych zabiegów, oraz wysokości rekompensaty. Nowela ma związek z tym, że w ciągu ostatnich czterech lat opisano osiem nowych układów grupowych oraz wykryto nowe antygeny krwinek czerwonych. W związku ze zmieniającą się liczbą, listą i nomenklaturą układów grupowych oraz antygenów krwinek czerwonych, Instytut Hematologii i Transfuzjologii wnioskował o zmiany w przepisach. Rozporządzenie wejdzie w życie 17 grudnia.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 października 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie. Wprowadza ono ważne zmiany dla pacjentów onkologicznych, potrzebujących ortez czy protez, a także stosujących systemy do monitorowania glikemii. Od przyszłego roku obowiązywać będą nowe ceny oraz limity dopłat do wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie. Zmienią się również niektóre zasady ich przepisywania. Ma wejść w życie 1 stycznia 2024 r.
Z kolei w Monitorze Polskim opublikowano:
Obwieszczenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 13 listopada 2023 r. w sprawie wysokości świadczenia pielęgnacyjnego w roku 2024. Przewiduje ono, że od przyszłego roku świadczenie pielęgnacyjne wyniesie 2988 zł. To podwyżka o 530 zł miesięcznie w stosunku do obowiązującej obecnie kwoty 2458 zł. Zmiana wynika z konieczności waloryzacji świadczenia w związku ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę od stycznia 2024, a następnie od lipca 2024 r. Od nowego roku zmienią się także zasady przyznawania świadczenia pielęgnacyjnego.
W tym tygodniu minister zdrowia wydała zarządzenia:
Zmieniające zarządzenie w sprawie powołania Zespołu do spraw opracowania wytycznych dla podmiotów leczniczych w zakresie procedur związanych z zakończeniem ciąży, które po raz kolejny wydłuża termin na przygotowanie wytycznych dotyczących procedur związanych z przeprowadzaniem legalnej aborcji - do końca stycznia 2024 r.
Z kolei Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia opublikował:
Zarządzenie nr 166/2023/DEF w sprawie uruchomienia rezerwy ogólnej uwzględnionej w planie finansowym Narodowego Funduszu Zdrowia na 2023 rok. Zeruje ono tegoroczną rezerwę Funduszu. Pieniądze w całości trafią na zasilenie Funduszu Kompensacyjnego. Weszło w życie 13 listopada.
Zarządzenie nr 167/2023/DSOZ zmieniające zarządzenie w sprawie warunków zawarcia i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna. Ono również weszło w życie 13 listopada.
Zarządzenie nr 165/2023/DGL zmieniające zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie szpitalne w zakresie chemioterapia. Ono także obowiązuje od 13 listopada.
Polecamy także:
Legislacyjny przegląd tygodnia (6-12 listopada)
Legislacyjny przegląd tygodnia (30 października-5 listopada)
Legislacyjny przegląd tygodnia (23-29 października)
Zastępczyni redaktor naczelnej; specjalizuje się w tematach związanych z prawem medycznym i procesem legislacyjnym, szczególnie zainteresowana psychiatrią. Wcześniej dziennikarka i redaktorka w Dzienniku Gazecie Prawnej oraz Polskiej Agencji Prasowej. Kontakt: agata.szczepanska@cowzdrowiu.pl
//