Redakcja CowZdrowiu.pl przyjrzała się szczegółom programów wyborczych. Pod uwagę wzięliśmy przede wszystkim dokumenty programowe, dostępne na stronach poszczególnych partii. Trzeba jednak zauważyć, że są one zróżnicowane pod względem obszerności – w przypadku KO jest to 100 konkretów na 100 dni rządów, więc trudno je porównywać z ponad trzystustronicowym programem PiS. Udało się jednak ułożyć przedwyborcze zapowiedzi w kilka głównych kategorii. Najbardziej wymyka się tej kategoryzacji Konfederacja ze swoim programem likwidacji NFZ i wprowadzenia bonu zdrowotnego.

Polecamy: Ewolucja czy rewolucja - jak politycy chcą zmieniać ochronę zdrowia?

Finansowanie systemu

PiS:

• Zgodnie z gwarancją ustawową, finansowanie systemu opieki zdrowotnej będzie systematycznie wzrastało do poziomu 7 proc. PKB w 2027 r.

Lewica:

• Będziemy dążyć do przekazywania 8 proc. PKB na ochronę zdrowia. Zwiększenie środków na publiczną ochronę zdrowia pozwoli zapewnić pacjentom wysoki standard świadczeń na NFZ, oddłużyć szpitale i umożliwi znaczne skrócenie kolejek. Odpowiednio dofinansowany i sprawny publiczny system to sposób na powstrzymanie prywatyzacji ochrony zdrowia.

PSL:

• Zwiększenie wydatków publicznych na służbę zdrowia do 7 proc. PKB. Niedofinansowana ochrona zdrowia potrzebuje pilnego zasilenia, m.in. poprzez przesunięcie środków ze składki rentowej, tak aby obciążenia podatników z tytułu składki zdrowotnej nie wzrosty.

Konfederacja:

• System ochrony zdrowia oparty o mechanizmy rynkowej konkurencji, gwarantujący dostęp do ochrony zdrowia wszystkim obywatelom.

• Likwidacja państwowego monopolu NFZ i umożliwienie pacjentom dokonywania swobodnego wyboru ubezpieczyciela, z którego usług będą korzystać.

• Składki zdrowotne będą płacone jak dotychczas, jednak zamiast trafiać do  NFZ, będą rozdzielane w formie bonu zdrowotnego pomiędzy wszystkich pacjentów. Ubezpieczyciel, do którego w danym miesiącu jest zapisany pacjent, będzie otrzymywał przypisaną do tego pacjenta kwotę bonu.

• Wysokość bonu będzie różnicowana głównie ze względu na wiek pacjenta.

Polecamy: Wraca pomysł likwidacji NFZ. Tym razem ze strony opozycji

Kształcenie, wynagradzanie i wykorzystanie kadr medycznych

PiS:

• Zwiększanie liczby studentów na kierunku lekarskim i innych kierunkach medycznych.

• Zwiększanie liczby miejsc rezydenckich.

• Otwieranie kierunków lekarskich na wielu uczelniach. Dzięki nowym ośrodkom maturzyści nie muszą już migrować do dużych miast w celu podjęcia studiów lekarskich.

• Wprowadzenie opieki farmaceutycznej jako wsparcia dla pacjentów przyjmujących wiele leków (polipragmazja).

• Rozszerzanie kompetencji pielęgniarek i innego personelu medycznego, dzięki czemu lekarz będzie miał więcej czasu dla pacjentów.

Lewica

• Zwiększymy liczbę przyjęć na specjalizacje lekarskie zgodnie z potrzebami społecznymi.

• Skierujemy dodatkowe środki, aby zagwarantować jakość kształcenia.

• Stworzymy odpowiednie warunki pracy pielęgniarkom i absolwentom innych kierunków medycznych, aby zachęcić ich do pracy w publicznych placówkach ochrony zdrowia w Polsce.

•  Zapewnimy lepsze wykorzystanie istniejących kadr medycznych poprzez racjonalny podział obowiązków w systemie, w tym zwiększając autonomię i odpowiedzialność „nielekarskich” zawodów medycznych.

• Odciążymy lekarzy i pielęgniarki, zapewniając zatrudnienie asystentów i opiekunów medycznych na każdym oddziale.

• Zadbamy o godne warunki zatrudnienia pracowników niemedycznych i ograniczymy outsourcing w publicznej ochronie zdrowia.

• Znowelizujemy ustawę o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta, aby wprowadzić w życie zasadę no-fault.

• Zapewnimy stałe wsparcie psychologiczne dla medyków i personelu pomocniczego.

Polska 2050

• Zapewnimy godne płace lekarzom, pielęgniarkom i całemu personelowi medycznemu. Kwoty gwarantowane ustawowo, wyliczane w oparciu o kroczącą zmianę współczynnika pracy i bezpośrednio powiązane z przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem w sektorze przedsiębiorstw.

• Wprowadzimy zasadę no-fault i rozwiązania prawne, które ograniczają nadmierne obciążenie pracą osób wykonujących zawody medyczne.

• Zagwarantujemy systemowe wsparcie psychologiczne dla personelu medycznego.

PSL

• Wprowadzimy długofalowy plan zwiększenia liczby miejsc na poszczególnych specjalizacjach. Młodzi lekarze muszą mieć gwarancję kształcenia w specjalizacji, w której chcą się rozwijać zawodowo. Jednocześnie - planujemy zwiększenie kształcenia w specjalnościach niezbędnych dla sprawnego działania systemu. Należy stworzyć system zachęt dotyczących wynagrodzenia i rozwoju zawodowego w specjalizacjach mniej popularnych, ale warunkujących sprawne działanie służby zdrowia.

• Wprowadzimy ustawę o bezpieczeństwie zawodowym pracowników ochrony zdrowia i ograniczenie zjawiska wieloetatowości - najważniejsze prawa medyków do pracy w bezpiecznych warunkach będą zagwarantowane w jednym akcie prawnym rangi ustawowej.

• Dzięki realnemu wzrostowi płac personelu medycznego zatrzymamy zjawisko wieloetatowości. Godne zarobki w jednym miejscu pracy bez konieczności ciężkiej pracy w wielu placówkach to jedno z najważniejszych wyzwań dla ochrony zdrowia.

Konfederacja

• Konkurencja między ubezpieczycielami i między świadczeniodawcami przełoży się na wzrost zarobków w zawodach medycznych.

Polecamy: Ochrona zdrowia najważniejszym tematem kampanii wyborczej?

Podstawowa opieka zdrowotna oraz opieka specjalistyczna

PiS

• Unormujemy podział kompetencji i uprawnień między lekarzami rodzinnymi a lekarzami specjalistami, aby pacjent wiedział, czego może oczekiwać od swojego lekarza rodzinnego, a czego od specjalistów.

• Zwiększymy liczbę poradni lekarza rodzinnego, które oferują swoim pacjentom opiekę koordynowaną – dzięki temu pacjenci będą mieli lepszy kontakt ze specjalistami.

• Wprowadzimy w poradniach specjalistycznych pakiet świadczeń, które pozwolą na przeprowadzenie jak najszerszej wymaganej diagnostyki w ramach jednej porady, co przyspieszy diagnostykę pacjenta.

• Pacjent otrzyma przypomnienie o wizycie SMS-em bezpośrednio przed umówionym terminem. Dzięki systemowi informatycznemu lekarz zyska możliwość zaproszenia na odwołaną wizytę pacjenta, który zgłosi się do poradni.

• Stworzymy system eRejestracji do specjalistów.

• Będziemy wdrażali programy zdalnego monitorowania stanu zdrowia przy użyciu innowacyjnych rozwiązań.

• Wprowadzimy sieć neurologiczną oraz koordynację w opiece hematologicznej.

KO

• Wprowadzimy łatwy w obsłudze i czytelny system rezerwacji wizyt (sms-y, maile) na kształt funkcjonującego w systemie prywatnym. W ten sposób ograniczymy liczbę nieodbytych wizyt, a tym samym skrócimy kolejki.

• Na obszarach pozbawionych odpowiedniej diagnostyki stworzymy Powiatowe Centra Zdrowia zapewniające powszechny i równy dostęp do diagnostyki, leczenia ambulatoryjnego i świadczeń specjalistycznych.

LEWICA

• Będziemy rozwijać opiekę koordynowaną w POZ i wzmocnimy rolę koordynatora, wspierającego pacjentów w sprawnej i możliwie szybkiej realizacji procesu leczenia, a także późniejszej rekonwalescencji i rehabilitacji. Zadbamy o współpracę zespołu POZ z rodziną pacjenta przewlekle chorego. Będziemy dążyć do poszerzenia zespołu POZ, by oprócz lekarza, pielęgniarki i położnej w jego skład weszli także dietetyk, fizjoterapeuta, psycholog i farmaceuta.

• Zapewnimy powszechny dostęp do pomocy psychologicznej i psychiatrycznej w publicznej ochronie zdrowia, odwracając w ten sposób proces prywatyzacji tych obszarów. Zwiększymy dostępność bezpłatnej psychoterapii w ramach NFZ i umożliwimy dostęp do psychologa bez skierowania.

• Wprowadzimy dofinansowanie do 100 proc. kosztów udziału w akredytowanych przez Polską Komisję Akredytacyjną kursach psychoterapii pod warunkiem czasowego zobowiązania do pracy w publicznych poradniach. Zapewnimy powszechny dostęp do pomocy psychologicznej i psychiatrycznej za pośrednictwem poradni stacjonarnych, telefonicznych i online.

• Zwiększymy udział nakładów na pomoc psychologiczną i psychiatryczną w wydatkach zdrowotnych – ze szczególnym naciskiem na leczenie dzieci i młodzieży.

Polska 2050

• Kluczową rolę w systemie ochrony zdrowia będzie odgrywał lekarz POZ oraz wspierający go koordynator opieki zdrowotnej, który będzie przewodnikiem pacjenta po systemie ochrony zdrowia. 

• Utworzymy Lokalne Domy Zdrowia na poziomie powiatów, które będą oferowały badania diagnostyczne, konsultacje u specjalistów, nocną i świąteczną opiekę lekarską.

• Wizyta maksymalnie w ciągu dwóch miesięcy, a jeśli zabraknie terminów u specjalisty na NFZ, to państwo zrefunduje wizytę prywatną

PSL

• Będziemy wdrażać Europejski Plan Walki z Rakiem: 4 mld euro popłynie z budżetu unijnego w najbliższych latach m.in. na wczesna diagnostykę, masowe badania przesiewowe i równy dostęp we wszystkich krajach członkowskich do najnowocześniejszych terapii onkologicznych. Planuje się również zapewnienie pracownikom zajmującym się nowotworami wsparcia w formie programu szkoleń międzyspecjalistycznych, a także stworzenie jednolitego systemu wsparcia i rehabilitacji dla osób po odbytej kuracji onkologicznej.

Polecamy: Wybory parlamentarne 2023 - jak głosować w szpitalu?

Szpitale i opieka długoterminowa

PiS

• Utrzymanie sieci szpitali powiatowych jako lokalnych centrów diagnostyki, wyposażonych w najnowocześniejsze urządzenia. Szpitale te w najbliższej przyszłości będą rozwijały funkcję opieki długoterminowej, odpowiadając na wyzwania demograficzne.

• Będziemy kontynuować ofensywę inwestycyjną w polskim szpitalnictwie, finansowaną m.in. ze środków Funduszu Medycznego lub środków budżetu państwa. rozbudowa infrastruktury według kryterium łatwości dostępu i bezpieczeństwa epidemicznego.

• Zmienimy jakość posiłków serwowanych w szpitalach.

KO

• Zniesiemy limity NFZ w lecznictwie szpitalnym, dzięki czemu znacząco skróci się czas oczekiwania na konsultacje i zabiegi.

• Dzięki odblokowanym środkom unijnym zwiększymy dostępność lekarzy geriatrów oraz opieki długoterminowej.

Lewica

• Powstrzymamy przekształcanie samorządowych szpitali i przychodni w spółki prawa handlowego.

• Ograniczymy nadmierną hospitalizację poprzez poprawę koordynacji działań placówek zdrowotnych i odpowiednie finansowanie POZ i AOS. Szpitale zostaną odciążone z wykonywania zadań, które można realizować na niższych szczeblach.

• Przeznaczymy dodatkowe 4 mld zł rocznie na remonty i zakup sprzętu w szpitalach powiatowych i wojewódzkich.

Polska 2050

• Wesprzemy restrukturyzację długu i urealnimy wycenę świadczeń zdrowotnych. Szpitale nie będą się zadłużały i zaoferują wysokiej jakości leczenie. 

• Poprawimy warunki leczenia osób z chorobami przewlekłymi. Zwiększymy finansowanie publicznych miejsc opieki paliatywnej a także wesprzemy rozwój opieki długoterminowej i geriatrycznej.  

PSL

• STOP centralizacji i oddłużenie szpitali samorządowych. Sprzeciwiamy się upaństwawianiu szpitali samorządowych. Placówki te wymagają dofinansowania i oddłużenia, a nie zmiany właściciela czy zarządzającego.

• Utworzenie krajowej agencji rezerw dla szpitalnictwa - ochrona zdrowia potrzebuje odrębnej agencji rezerw z magazynem w każdym z województw, aby szpitalom nigdy nie zabrakło wyposażenia ratującego życie i zdrowie.

Konfederacja

• Świadczeniodawca zawiera umowy z ubezpieczycielami na zasadach rynkowych. Może współpracować z wieloma ubezpieczycielami i negocjować z nimi korzystne dla siebie warunki. W systemie wielu ubezpieczycieli pozycja świadczeniodawców ulegnie radykalnemu wzmocnieniu - będą mogli swobodnie nawiązywać współpracę z jednym lub wieloma ubezpieczycielami i negocjować z nimi indywidualne stawki oraz warunki współpracy.

• Wyceny świadczeń są negocjowane między ubezpieczycielem a świadczeniodawcą.

• Świadczeniodawcy konkurują o kontrakty z ubezpieczycielami, a ubezpieczyciele konkurują o kontrakty ze świadczeniodawcami.

Stomatologia

KO

• Wprowadzimy bon na profilaktykę i leczenie stomatologiczne dla dzieci i młodzieży do wykorzystania w każdym gabinecie stomatologicznym. Przywrócimy opiekę dentystyczną w szkołach podstawowych.

Lewica

• Rozszerzymy pakiet gwarantowanych świadczeń z zakresu leczenia stomatologicznego, w tym o leczenie kanałowe i nowoczesne wypełnienia wszystkich zębów oraz wysokiej jakości protetykę. Na bazie punktów nocnej pomocy stomatologicznej utworzymy sieć całodobowych stomatologicznych oddziałów ratunkowych.

PSL

• Darmowy dentysta dla dzieci musi być realnie gwarantowany w systemie opieki zdrowotnej.

Polecamy: „Klauzula sumienia do kosza”. Lewica z programem „Bezpieczna Pol(s)ka”

Zdrowie reprodukcyjne

Lewica

• Starsze nastolatki powinny mieć prawo do wizyty ginekologicznej bez asysty rodzica.

• Każda kobieta w ciąży – niezależnie od wieku – będzie miała dostęp do szerokiego katalogu badań prenatalnych. Zatajanie wyników badań przed pacjentką będzie karalne.

• Antykoncepcja awaryjna będzie dostępna bez recepty. Uniemożliwimy odmowę wydania środków antykoncepcyjnych w aptekach poprzez powoływanie się na tzw. klauzulę sumienia. Będziemy przeciwdziałać ubóstwu menstruacyjnemu poprzez zapewnienie dostępu do bezpłatnych środków higienicznych w szkołach i innych instytucjach publicznych.

• Wprowadzimy publiczny ogólnopaństwowy program leczenia niepłodności, w tym przez zapłodnienie pozaustrojowe (in vitro).

Polska 2050

• Położna w każdej gminie i ginekolog w każdym powiecie.
  Będziemy finansować zabiegi leczenia niepłodności oraz antykoncepcję hormonalną oraz ratunkową.

• Bezpieczna ciąża i poród ze znieczuleniem jako standard. Poszerzymy wskazania do wykonania refundowanych badań prenatalnych.

• Odwrócimy negatywne skutki orzeczenia TK z 2020 r. w sprawie dopuszczalności przerywania ciąży. Następnie – w referendum – oddamy Polkom i Polakom głos w tej sprawie. 

• Utworzymy Poradnie Leczenia Następstw Przemocy Seksualnej na terenie całego kraju.

Polecamy: Polska 2050 Szymona Hołowni – jaki program zdrowotny?

Pacjent i profilaktyka

PiS

• Doprowadzimy do tego, żeby wszystkie działania realizowane w ramach polityki zdrowotnej przyjęły optykę pacjenta.

• Będziemy zwiększali udział pacjentów i organizacji pacjenckich w podejmowaniu decyzji.

• Najważniejszą zmianą jest prawo pacjenta do oceny realizowanych świadczeń - zarówno w wymiarze klinicznym, przy użyciu ekspertów NFZ, jak i w wymiarze obsługi poprzez opis własnych doświadczeń.

• W ramach szeroko pojętej profilaktyki chcemy poszerzyć grupy docelowe dla istniejących programów profilaktycznych oraz tworzyć nowe w reakcji na zwiększające się zagrożenia cywilizacyjne, takie jak choroby onkologiczne, kardiologiczne, psychiatryczne czy otyłość.

• W program profilaktyki zdrowotnej jeszcze bardziej zaangażowane zostaną szkoły.

Lewica

• Dofinansujemy urząd Rzecznika Praw Pacjenta tak, by mógł w należytej skali czuwać nad godnością pacjentów. Stworzymy standardy organizacyjne opieki zdrowotnej dla grup szczególnie narażonych na złe traktowanie i dyskryminację w systemie ochrony zdrowia – na przykład ze względu na wiek, neuroatypowość, doświadczenie poronienia, potrzebę przerwania ciąży, orientację psychoseksualną, tożsamość płciową czy wagę.

• Zapewnimy wszystkim dostępne i bezpłatne szczepienia przeciwko grypie sezonowej, umożliwimy uzupełnianie szczepień na odrę i inne choroby zakaźne dla osób dorosłych. Poszerzymy grupę docelową bezpłatnych szczepień o pneumokoki i HPV. Szczepionki i ich podanie będą bezpłatne i szeroko dostępne w punktach szczepień oraz aptekach. Nadamy uprawnienia do szczepienia i kwalifikowania do szczepienia kolejnym zawodom medycznym, a państwo zapewni pełne finansowanie niezbędnych kursów.

Polska 2050

• Postawimy większy nacisk na zapobieganie chorobom. W wieku 40, 50 i 60 lat każdy otrzyma zaproszenie na bezpłatny generalny bilans zdrowia.

PSL

• Zapewnimy darmowe leki, szczepienia i opiekę dentystyczną dla dzieci.

Polecamy: Likwidacja NFZ - wyborcza przynęta czy element spójnej strategii?

Leki i polityka lekowa

PiS

• Poszerzymy listę nowoczesnych terapii refundowanych – przewidujemy największy wzrost we wskazaniach onkologicznych i kardiologicznych oraz chorobach rzadkich.

• Bezpieczeństwo epidemiczne i lekowe jako priorytetowe aspekty bezpieczeństwa zdrowotnego.

• Budowa systemu zapasów leków na poziomie krajowym i europejskim, działania związane z zapewnieniem jak najwyższego stopnia niezależności od łańcuchów dostaw. W ramach tych działań będziemy proponowali inicjatywy wspierające polskich producentów.

Lewica

• Każdy lek na receptę będzie kosztował nie więcej niż 5 zł za opakowanie. Taka sama zasada będzie dotyczyć wyrobów medycznych, takich jak pompy insulinowe, aparaty słuchowe czy inhalatory. Dla dzieci, emerytów, rencistów, kobiet w ciąży i pacjentów po przeszczepach leki na receptę dostępne będą bezpłatnie.

• Systemowo zabezpieczymy zaopatrzenie aptek. Będziemy skutecznie zwalczać wywożenie leków z Polski przez mafie lekowe, m.in. zwiększając ściągalność kar. Uruchomimy program rozwoju krajowego przemysłu farmaceutycznego finansowany z budżetu państwa i osadzony w politykach przemysłowych UE.

PSL

• Wprowadzimy ryczałtową opłatę za leki na receptę dla dzieci i w pełni finansowany przez państwo kalendarz szczepień rekomendowanych.

• Odbudowa krajowej produkcji leków i wyrobów medycznych to konieczność dla zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli.

Zapobieganie chorobom zakaźnym

PiS

• Będziemy kontynuować unowocześnianie inspekcji sanitarnych poprzez rozbudowę laboratoriów, informatyzację i doposażenie sprzętowe oraz poprawę warunków pracy w inspekcji.

PSL

• W Polsce musi powstać centralna jednostka naukowa w obszarze chorób zakaźnych.

• Bezpieczeństwo Polaków wymaga nowoczesnej, odbiurokratyzowanej inspekcji sanitarnej, z dobrze wynagradzanymi specjalistami, wyposażonymi w nowoczesne zaplecze diagnostyczne.

• Zmiana modelu finansowania oddziałów zakaźnych - NFZ powinien finansować nie tylko ich bieżącą działalność, ale także zapewnić ryczałtowe finansowanie ich gotowości do udzielania świadczeń

• Zwiększenie liczby lekarzy ze specjalizacją z chorób zakaźnych, a także pielęgniarek epidemiologicznych.

Polecamy: Zdrowotne obietnice wyborcze. Pacjenci pytają: skąd będą pieniądze?

Szczegóły programu Konfederacji, niewpisujące się w powyższe kategorie

• Każdy ubezpieczyciel będzie miał obowiązek zapewnić pacjentom dostęp do (określonego prawem) koszyka świadczeń gwarantowanych. Konkretny, zrozumiały koszyk świadczeń gwarantowanych będzie musiał zapewniać każdy ubezpieczyciel.

• Powszechna świadomość społeczna, że świadczenia nieobjęte koszykiem gwarantowanym wymagają dodatkowego ubezpieczenia lub płatności.

• Każdy obywatel będzie miał prawo zapisać się do jednego, wybranego przez siebie ubezpieczyciela, a ubezpieczyciel nie będzie mógł nikomu odmówić zapisu. Każdy ubezpieczyciel ma obowiązek zawrzeć umowę na swoich standardowych warunkach z każdym zgłaszającym się klientem.

• Wielu konkurujących ze sobą ubezpieczycieli, państwowych, samorządowych, społecznych i prywatnych. Ubezpieczyciel może działać na terenie całego kraju lub na wybranym obszarze (np. konkretnego powiatu).

• Pacjent może swobodnie wybrać ubezpieczyciela, a jeżeli jest niezadowolony z oferty lub obsługi - może przenieść się do innego ubezpieczyciela.

• Mechanizmy konkurencji i wymogi rynku zapewniają wysoką jakość świadczonych usług oraz obsługi klienta, a także wysoki poziom finansowej efektywności.

• Biurokracja zostaje odchudzona i zracjonalizowana, jakość usług rośnie dzięki mechanizmom konkurencji, a rząd ograniczony do precyzyjnie określonych zadań jest w stanie wykonywać je we właściwy sposób

• Reforma  przeprowadzana stopniowo, poprzedzona pilotażami.  Rozpocząć ją należy od tych sektorów ochrony zdrowia, które dzisiaj są i tak w większości sprywatyzowane (np. opieka dentystyczna). Sektory najtrudniejsze do przekształcenia, takie jak np. ratownictwo medyczne czy onkologia, należy zreformować w ostatniej kolejności