Autor : Jan Jałowczyk
2022-05-20 12:45
19 maja, w Sopocie odbyła się konferencja pod nazwą CZY PANDEMIA COVID NAS ZMIENIŁA? ASPEKTY PSYCHICZNE SYTUACJI KRYZYSOWYCH. Spotkanie dotyczyło głównie wpływu pandemii na system ochrony zdrowia oraz personel medyczny. Wymagająca szerokiej perspektywy tematyka była komentowana przez zgromadzonych ekspertów.
Zorganizowana przez Fundację Nie Widać Po Mnie, zajmującą się tematyką zdrowia psychicznego, konferencja zgromadziła duże grono ekspertów z różnych dziedzin. Goście starali się pokazać wpływ pandemii COVID – 19 na kondycję psychiczną pracowników ochrony zdrowia stojących ,,na pierwszej linii frontu”, jak też dzieci i młodzież, rodziców, pacjentów przewlekle chorych. Padło wiele ważnych słów na temat kondycji polskiej psychiatrii, potencjalnych wyzwań związanych z napływem uchodźców zza naszej wschodniej granicy, rozwiązań systemowych i wyzwań na przyszłość. Istotną kwestią poruszoną przez specjalistów był problem samobójstw, wśród osób cierpiących z powodu zaburzeń psychicznych.
Konferencję zakończyła prezentacja nowoczesnej platformy W(y)SPA, która na celu będzie miała zapewnienie wszystkim pracownikom ochrony zdrowia wsparcia psychologicznego oraz pomocy w radzeniu sobie w sytuacjach trudnych, kryzysowych.
W ocenie jednej z zaproszonych ekspertek – prof. dr hab. n. o. zdr. Ewy Mojs, psycholożki klinicznej, neuropsycholożki, kierowniczki Katedry i Zakładu Psychologii Klinicznej UMP, przewodniczącej rady Fundacji NWPM, główny wpływ na pogarszającą się kondycję psychiczną społeczeństwa miało nasilenie w ostatnim okresie licznych czynników stresu. Niepokój o sytuację zawodową, materialną przytłoczyła wiele osób. Niekontrolowany przez długi czas rozwój pandemii COVID – 19 zmusił ludzi do pozostania w domach, pogłębiając poczucie izolacji, strachu i nierzadko samotności.
Zdaniem prof. Ewy Mojs w Polsce panuje deficyt wsparcia psychologicznego dla personelu medycznego co ma bezpośrednie przełożenie na wydajność oraz skuteczność załóg szpitali oraz placówek ochrony zdrowia.
Z perspektywy dr n. o zdr. Anny Kaźmierczak – Mytkowskiej, psycholożki, specjalistki psychologii klinicznej, psychoterapii dzieci i młodzieży, terapeutki systemowej, bardzo istotnym czynnikiem wpływającym na naszą kondycję psychiczną jest sytuacja w domu, kwestie rodziny i wzajemne relacje. Dr. Kaźmierczak podkreślała, jaki wpływ na dzieci miało nauczanie zdalne oraz wspominała o trudach przystosowania się do nowej rzeczywistości zarówno osób młodych jak i rodziców. Ekspertka dodawała: - Co jest chyba najbardziej znaczące w kontekście cyrkularności to napady złości, zwłaszcza u młodych ludzi poniżej 10 roku życia, często jest to odpowiedź na nieumiejętność regulowania emocji zarówno u ludzi młodych jak i u dorosłych.
Prof. dr hab. n. med. Tomasz Wolańczyk, kierownika Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, poruszył kwestię zachowań samobójczych dzieci i młodzieży w rzeczywistości pandemicznej, post pandemicznej i wojennej. Określił zachowania samobójcze mianem epidemii na skalę europejską i światową. Specjalista ponad to przyznał, że w jego mniemaniu nacisk na profilaktykę śmierci samobójczych jest bardzo mały i zdecydowanie niewystarczający.
Prof. dr hab. n. med. Agnieszka Słopień, kierownik Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu odniosła się do aktualnej sytuacji polskiej psychiatrii. W ostatnim okresie nastąpiło wiele zmian zarówno, jeśli chodzi o liczbę pacjentów przyjmowanych na oddziały jak też ich profil. - Kilka lat temu była przewaga pacjentów internalizacyjnych teraz przeważają pacjenci eksternalizacyjni, czyli tacy, którzy sami się okaleczają, zazwyczaj angażując cały personel oddziału - dodała prof. Słopień. Zdaniem ekspertki polska psychiatria wymaga radykalnych zmian, a aktualne potrzeby są bardzo duże.
Wszyscy eksperci zgodnie stwierdzili, że jednym z najpoważniejszych wyzwań jest pomoc osobom uciekającym przed okrucieństwem wojny. Polski system ochrony zdrowia jest szczególnie wystawiona na próbę ze względu na liczbę przymusowych uchodźców, z których duża część to dzieci.
Kolejny ze specjalistów obecnych na konferencji, prof. dr hab. n. med. Zbigniew Żuber, kierownik Katedry Pediatrii Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, Kierownik Oddziału Dzieci Starszych z pododdziałami neurologii i reumatologii Szpitala Dziecięcego św. Ludwika w Krakowie, w swoim wystąpieniu zwracał uwagę na skomplikowaną sytuację Ukraińców, zwłaszcza tych najmłodszych. W kontekście potencjalnego ryzyka pogorszenia się sytuacji epidemiologicznej w naszym kraju prof. Żuber wskazał na bardzo niski poziom szczepień wśród uchodźców z Ukrainy, wspomniał również o możliwych przypadkach pojawienia się w Polsce osób zarażonych wirusem polio lub chorych na odrę.
W pozostałych wystąpieniach eksperci wymieniali czynniki determinujące stan zdrowia psychicznego lekarzy, mówili o istotnej roli dobrego zarządzania w placówkach medycznych, o współczesnych możliwościach, których rozwój przyspieszyła pandemia.
Anna Panufnik-Onaszkiewicz, zastępca dyrektora Departamentu do spraw Zdrowia Psychicznego w Biurze Rzecznika Praw Pacjenta, przedstawiła działania RPP w czasie pandemii w obszarze psychiatrii dzieci i młodzieży.
Łukasz Jankowski, nowy prezes Naczelnej Rady Lekarskiej, stwierdził, że okres pandemiczny w pewnym stopniu ukrył problemy związane z niezwykle istotną kwestią zdrowia psychicznego wśród pracowników medycznych. Dodatkowo przypomniał, że lekarz od zawsze kojarzył się z kimś dzielnym, nieustraszonym, a słabsza kondycja psychiczna to do dziś temat tabu i nierzadko powód do wstydu.
Prezes NRL wyraził nadzieję, że teraz łatwiej będzie mówić o problemach psychologicznych i o kondycji psychicznej pracowników medycznych, jednocześnie informując o pełnym poparciu dla wspólnych działań w tym zakresie.
Na koniec prezes Fundacji Nie Widać Po Mnie, Urszula Szybowicz zaprezentowała autorski projekt - platformę internetową o nazwie W(y)SPA, wspierającą m.in. pracowników medycznych, w problemach związanych ze zdrowiem psychicznym. Szukający pomocy będą mogli liczyć na telefoniczne wsparcie specjalistów, czat oraz doradztwo pod kątem specjalistycznych placówek. Aktualnie projekt jest w fazie pilotażowej, testowany w Szpitalu Powiatowym w Wołominie, ale już nie długo ma zostać oddany do szerszego użytku.
Partnerem projektu jest Polska Federacja Szpitali.
Przyszłe postępy można śledzić na stronie Fundacji Nie Widać Po Mnie.
czytaj także:
Wzrost cen i inflacja przyczyną pogarszającej się kondycji psychicznej
Ustawa o zawodzie psychologa czeka na stanowisko rządu
COVID-19 chorobą zawodową. Będzie aktualizacja unijnego wykazu